SOUL CAPTIVES ARE FREE
Η μουσική της Jamaica σε όλες της τις μορφές (ska, reggae, dub, rocksteady κ.λ.π) έχει βγει για τα καλά απ' αυτό το μικρό νησί, εδώ και χρόνια κι έχει απλωθεί σαν ατομική βόμβα σ? ολόκληρο τον πλανήτη. Έχει ενσωματωθεί με άλλα είδη μουσικής, έχει γίνει τατουάζ και μπλουζάκια, έχει γίνει είδος μαλλιών, τρόπος ζωής και πιώματος. Σίγουρα πίσω από την αντιμετώπιση της reggae ως σουβενίρ υπάρχει ένα αρκετά κερδοφόρο κύκλωμα που στην τελική μόνο τη μουσική αυτής της χώρας δεν εκπροσωπεί. Παρόλα αυτά εκατοντάδες καλλιτέχνες συνεχίζουν ακάθεκτοι να παίζουν, να παρουσιάζουν versions από παλιά κομμάτια, να συνεργάζονται με μουσικούς απ' όλες τις μουσικές κουλτούρες του κόσμου και να κάνουν συναυλίες (ευτυχώς και στη χώρα μας).Εδώ όμως δε θα ασχοληθούμε με αυτούς, αλλά με μερικούς από κείνους που έπαιξαν, δημιούργησαν, έγιναν ένα με ό,τι κι αν λέγεται reggae και τα παράγωγά της και που αν και έχουν φύγει, το έργο τους έχει μείνει για να εμπνέει και να επηρεάζει για πάντα!
Sir Clement "Coxsone" Dodd- Η αρχή των πάντων
Το όνομα του Clement Dodd, γνωστό και ως Sir Coxsone ή scorcher ή Downbeat είναι συνδεδεμένο με τη δημιουργία και την εξέλιξη των ήχων και των ειδών της reggae που έχουν βγει τα τελευταία 40 χρόνια.
Ξεκίνησε στις αρχές της δεκαετίας του ?50 φτιάχνοντας ηχεία για τα ανοιχτά πάρτι που γίνονταν στο νησί. Γύρω στα μέσα του ?50 είχε το δικό του soundsystem (Downbeat). Το 1959 άρχισε να ηχογραφεί και το 1963 άνοιξε το δικό του στούντιο ηχογράφησης, το «studio one» στη θρυλική οδό 13 Brentford Road στο Kingston. Τα υπόλοιπα είναι ιστορία... Σ' αυτό το στούντιο ηχογράφησαν όλα τα μεγαθήρια της Τζαμαικανικής μουσικής, ονόματα όπως Bob Marley, Marcia Griffiths, Bob Andy, Peter Tosh, Delroy Wilson, Paragons, Alton Ellis, Culture, Burning Spear είναι μερικά απ? αυτά που ανακάλυψε ο Dodd.
Το να ηχογραφείς στον Coxsone εκείνη την εποχή, σήμαινε φήμη, άμεσα live και βέβαια δισκογραφική δουλειά, πράγμα που έκανε τους καλλιτέχνες να σπεύδουν ουρές για μια μουσική ευκαιρία. Αναγκαστικά δημιουργήθηκαν στάνταρ μπάντες που έπαιζαν μόνιμα στο στούντιο. Μία απ? αυτές ήταν και οι Skatalites που από το 1964 μέχρι τα τέλη του '65 ηχογράφησαν το πλήθος των Ska επιτυχιών τους. Ακόμα και το όνομα της Ska μουσικής οφείλεται στον Dodd αφού θέλοντας να δώσει το ρυθμό στους μουσικούς, έλεγε «keep the ska going, keep the ska going», εννοώντας το μονότονο μακρόσυρτο tempo της κιθάρας και του σαξόφωνου. Ο Coxsone ποτέ δε σταμάτησε να παράγει μουσική και να βοηθά νέους καλλιτέχνες και μελλοντικούς παραγωγούς αφού μεγάλα ονόματα Τζαμαϊκανών παραγωγών όπως Lee Perry, Bunny Lee, Clancy Eccles, Winston Riley, Harry Johnson κ. α, ξεκίνησαν την καριέρα τους υπό την καθοδήγηση του Coxsone.
Πέθανε από ανακοπή καρδιάς στις 4 Μαΐου 2004 σε ηλικία 72 ετών. Μόλις μια βδομάδα πριν, παρουσία του μεγάλου παραγωγού, το κράτος σε μια γιορτή προς τιμή του μετονόμασε σε "Studio One Boulevard" την οδό "Brentford Road" όπου βρίσκεται το θρυλικό στούντιο.
Don Drummond... η εκκεντρική διάνοια
Ο Don Drummond, γνωστός και ως Don Cosmic γεννήθηκε το 1943 στο Kingston της Jamaica. Είναι από τους πρωτεργάτες του Τζαμαϊκανικού ήχου και ειδικά της Ska ηχογράφησε πάνω από 300 κομμάτια. Ο Don D αποφοίτησε από το καθολικό σχολείο του Alpha school, που αποτελούσε το πάτημα πολλών φτωχών αγοριών στην Τζαμάικα στο να μάθουν να παίζουν πνευστά. Μετά τις σπουδές αυτές τρομπόνι και Don D ήταν το ένα και το αυτό. Ο Drummond μπήκε στην ορχήστρα του Eric Dean το 1954 παίζοντας ένα κράμα swing, jazz και mento. Στη συνέχεια έφτιαξε τους "Τhe Don Drummond four", ψηφίστηκε καλύτερος τρομπονίστας το 1954 και κατά τη Sarah Vaughan ήταν ένας από τους πέντε καλύτερους στον κόσμο.
Έκανε την πρώτη του ηχογράφηση το 1956, που ήταν το "Οn the beach". Το 1964 υπό την καθοδήγηση του Coxsone ο οργανίστας και παραγωγός Jackie Mittoo άρχισε να μαζεύει τους καλύτερους μουσικούς της Jamaica για να φτιάξει τη μπάντα και τον ήχο που θα άλλαζε τη μουσική ιστορία του νησιού. Ο Drummond ήταν αυτός που πήρε το μεγαλύτερο βάρος ως συνθέτης και μουσικός στους θρυλικούς πλέον Skatalites. Το πρώτο του σόλο single με τους Skatalites ήταν το ??Don Cosmic?? και ακολούθησαν διαχρονικά κομμάτια όπως το σήμα κατατεθέν ??Freedom sounds??, ??Ringo??, ??Occupation??, ??Eastern standard time??, ??Treasure isle??, κ. α. Η ζωή του ισορροπούσε μεταξύ της μανιοκατάθλιψης και της εκκεντρικότητας που τον διακατείχε. Αν κι έπαιρνε διάφορες αγωγές, η κατάσταση του δε βελτιωνόταν μιας και κατανάλωνε τεράστιες ποσότητες ganja που σε συνδυασμό με την πίεση της φήμης του, τον έσπρωχναν σε καταστάσεις πέρα από τα όρια. Το αποκορύφωμα ήρθε το πρωινό της 2 Ιανουαρίουτου 1965, όπου δολοφόνησε την ερωμένη του και γνωστή χορεύτρια της εποχής Margarita. Αν και αρνήθηκε τις κατηγορίες ισχυριζόμενος ότι ήταν αυτοκτονία, ο Drummond καταδικάστηκε κι έμεινε στις φυλακές Belle Vue μέχρι το θάνατο του το 1969.
Tommy McCook?.τα φλεγόμενα πνευστά.
O Tommy McCook, αν και η οικογένειά του ήταν από την Τζαμάικα, γεννήθηκε στην Κούβα το 1927. Γύρισαν στην Τζαμάικα το 1933 και 5 χρόνια αργότερα ξεκίνησε σπουδές στο Alpha school. Άρχισε να μαθαίνει τενόρο σαξόφωνο κι αποφοίτησε από την ορχήστρα του Eric Dean. Γύρω στα 1952 έφυγε από το νησί για να παίξει jazz στην Αμερική. Επιστρέφοντας το 1962 ήταν περιζήτητος από αρκετούς παραγωγούς αλλά κολλημένος με την Jazz απέρριπτε όλες τις προτάσεις. Τελικά ενέδωσε στις πιέσεις του Clement ??Coxsone??Dodd και ηχογράφησε το πρώτο του Ska hit, το θρυλικό ??Exodus??. Στην πορεία έγινε leader των Skatalites και μαζί τους έφτασε στη γέννηση του ήχου που από Ska έγινε rocksteady και μετά reggae.
Μετά το θάνατο του Don Drummond και τη διάλυση των Skatalites ο Tommy McCook έφτιαξε τους Supersonics σαν την studio μπάντα για το studio του Duke Reid. Καθώς το Rocksteady άνοιγε το δρόμο για τη Reggae, ο Tommy άρχισε να δουλεύει μόνος του ηχογραφώντας με πλήθος παραγωγών, από τον Bunny Lee μέχρι τον Joe Gibbs. Επίσης ηχογράφησε και πλήθος Roots reggae δίσκους με το γκρουπ των Aggrovators. Το 1983, στα πλαίσια του Sunsplash festival, ο Tommy ξαναέφτιαξε τους Skatalites και έβγαλαν albums όπως το ??ska Voovie?? και το ??Return of the big guns??. Χάθηκε στις 5 Μαΐου του 1998 από καρδιακή προσβολή.
Roland Alphonso...ο mister
Αντίθετα από τους υπόλοιπους Skatalites ο Roland Alphonso που γεννήθηκε το 1931 δεν αποφοίτησε από το Alpha school ως μουσικός αλλά από το Stony Hill. Στην αρχή οι καθηγητές του τον προόριζαν για τρομπετίστα, αλλά όταν η μαμά του του αγόρασε ένα τενόρο σαξόφωνο, όλα άλλαξαν. Από τους πρωτεργάτες στη σκηνή του Ska ο Roland αποτέλεσε σήμα κατατεθέν των Skatalites. Όταν χώρισαν στα δύο οι Skatalites, ο Roland έμεινε στο Studio one να ηχογραφεί για τον Coxsone με τους Soul Brothers, όπου οδήγησε με επιτυχία τη μπάντα στα πρώτα ακούσματα του rocksteady, πριν αυτό γίνει reggae. Στη συνέχεια έκανε δικές του παραγωγές και άφησε πίσω διαμάντια όπως τα ??El pussycat?? και ??James bond??. Το κομμάτι που έχει γίνει ένα με το μεγάλο σαξοφωνίστα είναι το ??Phoenix city??. O Roland Alphonso ένας από τους βασιλιάδες της Ska έφυγε το απόγευμα της 20 Νοεμβρίου του 1998.
Robert Nesta Marley...Φυσικά απόκρυφος
Ο Bob Marley γεννήθηκε το 1945 στο Saint Ann της Τζαμάικα κι έμελλε να γίνει σήμα κατατεθέν της Reggae. Άρχισε τις μουσικές του αναζητήσεις μαζί με το Bunny Livingstone και τον Peter Tosh φτιάχνοντας τους Wailers. Κάτω από την καθοδήγησή του Clement ??Coxsone??Dodd ηχογράφησαν τον πρώτο τους Ska δίσκο μαζί με τους Skatalites. Από τις πρώτες ηχογραφήσεις ήταν το ??Judge not?? και το ??Simmer down??. Η εργασιακή σχέση όμως του Marley με τον Coxsone δεν κράτησε πολύ και στις αρχές της δεκαετίας του ?70 ξεκίνησε τη συνεργασία του με τον Lee Perry. Ούτε αυτή η σχέση όμως κράτησε μιας και δεν τα βρήκαν πάνω στα δισκογραφικά δικαιώματα. Η συνέχεια ανήκει στον παραγωγό Chris Blackwell και στη δισκογραφική Island records όπου μεταξύ άλλων το 1975 έβγαλε το πρώτο του hit που τον έκανε πασίγνωστο και έξω από την Τζαμάικα, το ??No woman, no cry??. Εμπνευσμένος από τη γυναίκα του Rita Anderson Marley αφοσιώθηκε στη θρησκεία των Rastafari και την υπηρέτησε βγάζοντας τα πιστεύω του όσον αφορά την αδελφοσύνη και την ειρήνη σε όλον τον κόσμο μέσα από τη μουσική του. Στα τέλη του 1976 αφού είχε βγάλει το ??Rastaman vibration?? και είχε γίνει εναντίον του απόπειρα δολοφονίας, ο Marley έφυγε και πήγε στην Αγγλία όπου ηχογράφησε το «Kaya» και το «Exodus». Με τα τρία αυτά albums η καριέρα του και η φήμη του εκτοξεύτηκαν σε ολόκληρο τον κόσμο. Τα μηνύματα ήταν ξεκάθαρα και τα εφόδια ειρήνης που ξεστόμιζε ο Marley μέσα από το λόγο του Haile Selassie (War) άγγιζαν μεγάλο μέρος της νεολαίας αλλά και διαφόρων μουσικών από όλον τον πλανήτη. Δυστυχώς όμως ο προσηλυτισμός του αυτός του στοίχισε ανεπανόρθωτα. Τον Ιούλιο του 1977 βρέθηκε να έχει μια πληγή στο μεγάλο δάχτυλο του δεξιού του ποδιού και η διάγνωση έδειξε ένα είδος καρκίνο του δέρματος. Αν και του πρότειναν να το ακρωτηριάσει, ο Marley ακολούθησε τα πιστεύω των Rastafari, ότι οι γιατροί δεν είναι τίποτα άλλο από έμπιστα άτομα τα οποία κοροϊδεύουν τον κοσμάκη. Έτσι, το κράτησε μυστικό. Ο καρκίνος εξαπλώθηκε στον εγκέφαλο, στα πνευμόνια και στο στομάχι. Δε γινόταν τίποτα. Το μόνο που πρόλαβε ήταν να βαπτιστεί σε ορθόδοξη εκκλησία όπου πήρε το όνομα Berhane Selassie (το φως της αγίας Τριάδας στην Κοπτική διάλεκτο). Πέθανε στις 11 Μαΐου 1981 στο Miami της Florida και η κηδεία του έγινε σε μια κρύπτη στην περιοχή Nine miles, κοντά στο χωριό που γεννήθηκε.Prince Far I-o Βαμβακάρης
Ο Prince Far I, Michael Williams γεννήθηκε στο Spanish town της Τζαμάικα το 1944. Ήταν ένας σωματώδης μυώδης τύπος γεμάτος ουλές και σημάδια. Δούλεψε κατά τύχη για τον Coxsone όταν σε μια ηχογράφηση που δεν είχε πάει ο
