TIMO MAAS
Νοιώθετε σαν να σπάτε τα
όρια της Dance σκηνής;
Κάπως έτσι. Και τι
είναι άλλωστε η danceσκηνή,
αν δε ν είναι ένας τρόπος να ανοίγεσαι στους ανθρώπους και να διανοίγονται οι
ανθρώπινες συνειδήσεις προς αυτό που είναι ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΟ και αυτό δεν είναι
απαραίτητα τα 140 ΒΜΡ. Το να είσαι DJ και παραγωγός απαιτεί πολύ θέληση και δύναμη. Να
πειραματίζεσαι με εκατοντάδες τόνους, περάσματα, μίξεις και ήχους, είναι σαν να
υπερβαίνεις συνεχώς τα όρια. Με κουράζει το να παίζει κάποιος progressiveτρεις ώρες. Μου αρέσει να εναλλάσσομαι, να
παρακολουθώ τα πάνω και τα κάτω και να παίζω μ’ αυτές τις εντάσεις. Να
παρακολουθώ το κοινό, να τους βλέπω για έξι ή εφτά ώρες, πως είναι μετά το
δεύτερο ή τρίτο ποτό και να συντονίζομαι μαζί τους δίνοντας τους αυτό που
χρειάζεται. Η Danceμουσική
είναι πρώτα fun. Να δίνεις και να παίρνεις απόλαυση.
Νοιώθετε πως η Dance σκηνή περνάει στη μέση ηλικία της;
Δεν θα ‘θελα να πω
ακριβώς αυτό. Άλλωστε κι εγώ έχω νέο άλμπουμ αυτή τη χρονιά, όμως πιστεύω πως
δεν έχει ακουστεί κάτι πραγματικά ρηξικέλευθο, κάτι για να ταρακουνήσει τα
πράγματα. Το ενδιαφέρον μεγαλώνει για πειραματισμούς, αλλά ούτως ή άλλως τα
περισσότερα από τα πράγματα που βγαίνουν, παρότι είναι πολλά, έχουν γερή δόση
ομοιομορφίας
Παλιότερα ήταν πολύ
δημοκρατικότερη σκηνή, όμως μετά το ’95-’96 μπαίνουμε σε μια φάση κυριαρχίας
της εμπορευματοποίησης και του starsystem. Τι έχετε να πείτε γι’ αυτό;
Συμβαίνει
αναμφίβολα. Αλλά είναι το ίδιο που συνέβαινε με τους rockstarsτου ’60 ή του ’70. Άλλωστε είχαμε κι εμείς να κάνουμε με τη διασκέδαση, με
βινύλια που παίζαμε και μιξάραμε και που η απήχηση αυτή μας έφερε τελικά στην
κατάσταση του starsystem. Το να είσαι DJόμως είναι πολύ πιο ευέλικτο από το να είσαι μια rockμπάντα. Η κάθε διάθεση είναι πιο εύκολο ν’ αλλάξει… στον επόμενο δίσκο κιόλας.
Παίζω εικοσιένα χρόνια μουσική και το νοιώθω αυτό. Όταν ξεκινήσαμε άλλωστε
ήμασταν MusicFreaksπου απλά δεν γινόμασταν
κατανοητοί. Μας πήρε χρόνο μέχρι να πετύχουμε, αλλά μετά ήταν πολύ ισχυρό ότι
επιτεύχθηκε. Το σημαντικό είναι να πιστεύεις σε ότι κάνεις κι αυτό τελικά σε
κάνει ξεχωριστό.
Maxi Jazz
Πότε ξεκινήσατε να κάνετε
μουσική;
Ξεκίνησα το 1973 σαν
ντράμερ σε rockμπάντα. Έπαιζα για οκτώ χρόνια. Δεν λειτούργησε. Στις αρχές της δεκαετίας
του ’80 εμφανίστηκε το hiphopκαι στράφηκα προς τα κει.
Πως σας φαίνεται το
ελληνικό κοινό;
Πολύ κεφάτο. Αλλά μην
υποτιμάτε το βορειοευρωπαϊκό κοινό. Από την άλλη μεριά στην Ισπανία έχω
εντοπίσει τη μέγιστη δυνατή πραγματικότητα στα πάρτυ της. Από την άλλη μεριά
στις Η.Π.Α. το hiphopτης ανατολικής ακτής είναι πολύ cool, ενώ της δυτικής εξαιρετικά πολύμορφο.
Πως αντιλαμβάνεστε τα
τελευταία δεκαπέντε χρόνια στην ηλεκτρονική σκηνή;
Ίσως να μην είμαι ο
κατάλληλος για να περιγράψει κάτι τόσο εκτενές Μου αρέσουν οι Razzmatazzκ.α.
Πιστεύω πως μπορείς να κάνεις funkyκαι hiphop, επειδή αυτά καθόρισαν τα πράγματα από την αρχή. Ειδικά, η ευρωπαϊκή
πλευρά της ηλεκτρονικής σκηνής, είναι εξαιρετική. Υπάρχουν δίσκοι που είναι
απόλυτα εξαιρετικοί. Από την άλλη μεριά οι Αμερικάνοι είναι διαφορετικοί…
Περισσότερο Rap εκεί;
Περισσότερα λεφτά θα έλεγα
και ακριβά ρολόγια και αμάξια. Η αμερικάνικη ανεξάρτητη σκηνή, έχει όμως
πράγματα να πει. Οι FooFightersείναι
ίσως μία από τις καλύτερες rockμπάντες στον πλανήτη. Εκείνο που με ενοχλεί είναι
τα δολάρια και όλα αυτά. Το hiphop, από την άλλη μεριά, είναι ενδιαφέρον, αλλά οι πιο ενδιαφέροντες δίσκοι
δημιουργήθηκαν στις αρχές και τα μέσα του ’80. Σ’ αυτό μοιάζει με τη Reggae, έχει ειδικά φεστιβάλ και ιδιαίτερη ερμηνευτική. Όμως αυτή τη στιγμή στις
Η.Π.Α. οι «μούρες» είναι ονόματα όπως ο PuffDaddy, με ρύμες για το πόσα αμάξια έκλεψε, πόσους
πυροβόλησε κτλ. Είναι ντροπή, αλλά πάντως, δεν κατηγορώ τους καλλιτέχνες που
συμπεριφέρονται έτσι.
Τι έχετε να πείτε για το Techno;
Σταμάτησα να παίρνω
δίσκους μετά το καλοκαίρι της αγάπης του 1988. Η House μουσική κυριαρχεί στο Λονδίνο
ακόμα και τώρα. Είναι δύσκολο να βρεις club
στο Λονδίνο, αυτής της φάσης που να παίζουν κάτι άλλο εκτός από house. Κρίμα. Μέχρι το 1988 μπορούσες να βρεις club στο Λονδίνο, που να έπαιζαν τα
πάντα! Από Indie έως βραζιλιάνικη, αφρικάνικη, κουβανέζικη μουσική. Μετά ήρθε το House. Ξαφνικά οι ιδιοκτήτες των club, κατάλαβαν πως αν είχαν
μια acidhouse βραδιά το μαγαζί τους θα ήταν
γεμάτο, οπότε, ξαφνικά όλα τα club έπαιζαν acid house κι αυτό με τσάντιζε πολύ. Ήταν σαν να σου λένε, αν δεν σου αρέσει το acid house μείνε σπίτι. Όλες οι άλλες μουσικές έμοιαζαν να
έχουν εξοριστεί
Γίνονταν όμως φοβερά
πάρτυ εκείνη την περίοδο.
Ναι, ισχύει αυτό. Ακόμα
και αν τα clubέπαιζαν μόνο hiphop ή
reggae, πάλι θα βαριόμουν φρικτά. Πρέπει να ξεφύγεις,
αλλιώς η μουσική θα σε τσακίσει. Πήγαινα νωρίς στο Ηeavenκαι άκουγα μια κοπέλα να παίζει μέχρι τις 11 το βράδυ hiphop και πολλές φορές έρχονταν guest DJ που έπαιζαν Jazz,
ενώ επάνω… επάνω γίνονταν χαμός. Θυμάμαι έναν ψηλό gay τύπο ο οποίος ήταν βαμμένος με bodypainting και
φορούσε μόνο ένα μίνι κιλτ, καθώς κι ένα μεξικάνικο καπέλο και ήταν ψηλός δυο
μέτρα και φαντάσου πως υπήρχαν πολλοί τέτοιοι τύποι οι οποίοι επικοινωνούσαν,
χόρευαν, ξέφευγαν, όλοι μαζί και η ατμόσφαιρα ήταν α-π-ί-σ-τ-ε-υ-τ-η. Αλλά δεν
υπήρχε καμία επικοινωνία. Πρέπει να είμαστε αντικειμενικοί. Τα drugs έπαιζαν μεγάλο ρόλο στην πρώτη ατμόσφαιρα. Όμως
πόσο πραγματικά αντικειμενικό ήταν αυτό; Ας πούμε ότι δέκα άνθρωποι παίρνουν το
ίδιο drug.
Αυτό θα τους επηρεάσει εντελώς διαφορετικά. Όλοι μπορεί να φωνάζουν «ΤΕΛΕΙΑ».
Αλλά θα έλεγαν ΤΕΛΕΙΑ για οτιδήποτε. Δεν αισθάνομαι την ανάγκη να νοιώσω
«ΤΕΛΕΙΑ». Νοιώθω ούτως ή άλλως τέλεια και δεν έχω ανάγκη από πολλά πράγματα.
Έτσι καταλήγω να στενοχωριέμαι όταν βλέπω πιτσιρικάδες να φωνάζουν
«ΤΕΛΕΙΑ-ΤΕΛΕΙΑ» χωρίς να ξέρουν τι τους γίνεται και να καταναλώνουν τον
ενθουσιασμό τους που ούτως ή άλλως είναι μεγάλος. Όλα αυτά δεν πρέπει να
οδηγούν στην κατάχρηση μόνο και μόνο για χάρη του χρήματος.
RUI DA SILVA
Πολλοί μέσα στη σκηνή μιλούν για τη νέα σκηνή των breaks.
Αυτό που ονομάζεται νέα break σκηνή έχει το πλεονέκτημα που έχουν όλες οι
αναβιωτικές σκηνές. Πατά πάνω σε δουλεμένες μουσικές συνθέσεις και ιδέες.
Όπως και στο Rock είχαμε σημαντική πτώση μετά τα μέσα της δεκαετίας του ’90, και τώρα
επανέρχεται δριμύτερο με μπάντες όπως οι White Stripes. Κι εδώ έχουμε φρέσκο υλικό, αλλά λίγες
πραγματικά νέες ιδέες
Πολλοί μιλούν για
ανανεώσεις του Rock, αλλά έχω την αίσθηση πως μπάντες σαν τους White Stripes ή τους BlackRebel¨σπρώχτηκαν¨ από τις μεγάλες εταιρείες, ώστε να δημιουργηθεί κίνηση σ’ ένα
τομέα που έφθινε και να ανέβουν ξανά οι πωλήσεις. Έτσι έμειναν καλυμμένα
συγκροτήματα με πιο undergroundπροσεγγίσεις,
όπως οι GodspeedYouBlackEmperor, οι PianoMagikκαι τόσοι άλλοι.
Αντιλαμβάνομαι αυτό
που λέτε, παρόλα αυτά προτιμώ μέσα από το συρφετό και το αντίκτυπο που παράγει
ένα ¨νέο¨ κίνημα, να προκύπτουν μπάντες που πειραματίζονται, έχουν άποψη και
αγαπούν αυτό που κάνουν, όπως οι Prodigy για παράδειγμα. Έτσι, όταν εμφανίζεται αυτό το attitude, είναι αρκετά ενθαρρυντικό.
Είσαστε ούτως ή άλλως και
πολλά άλλα εκτός από DJ.
Η χορευτική σκηνή
ξεκίνησε σαν ένα καθαρά σωματικό κίνημα, η απόλαυση του να δίνεσαι στο ρυθμό και
να χορεύεις μόνος ή μαζί με άλλους, ενώ
τώρα έχουμε πλέον διάγει τη σοβαρή της φάση, όπου μιλάμε για σύνθεση, για
κομμάτια και τραγούδια και άλλα τέτοια
Δουλεύεται σε κάποιο projectσχετικό με το Internet;
Προσπαθώ να κινούμαι εναλλακτικά. Τα CD, για παράδειγμα, μπορεί
να ‘ναι ένα ενδιαφέρον μέσο αλλά δυστυχώς ελέγχεται από τις μεγάλες εταιρείες.
Η διανομή μέσω Internetείναι
πολύ ενδιαφέρουσα και έχω 3, 4 κομμάτια κυκλοφορήσει πρόσφατα έτσι. Όμως
ανυπομονώ για τις μελλοντικές εξελίξεις στο χώρο του εναλλακτικού. Υπάρχουν
άνθρωποι που λειτουργούν διεισδυτικά και διανέμουν έτσι το υλικό τους. Ηackers οι οποίοι μέσα από
τα websiteτους λειτουργούν με αυτό τον
τρόπο πραγματικά εναλλακτικό.
Τι θα λέγατε για την
εμπορευματοποίηση της χορευτικής σκηνής; Υπάρχουν αυτή τη στιγμή DJ που
πληρώνονται μέχρι και 10000 Ευρώ ή και παραπάνω για λίγες ώρες πρόγραμμα.
Ναι, είναι ουσιαστικά
το ίδιο ακριβώς που έγινε με τη Rock σκηνή. Για παράδειγμα, οι RollingStones δεν ήρθαν από το
πουθενά, αλλά σε κάποια δεδομένη στιγμή εκφράστηκαν όπως κάποιοι από τη γενιά
τους. Ύστερα έγιναν κάτι γιγαντιαίο που αγκάλιασε όλες τις γενιές. Έτσι είναι
και η danceσκηνή. Υπάρχει δεκαπέντε χρόνια
και όλα αυτά που περιγράφεις, συνέβαιναν και γίνονταν αντιληπτά στις γενιές που
το ξεκίνησαν. Οι επόμενες δεν είναι απαραίτητο να γνωρίζουν τι συνέβαινε και
πως αντιλαμβάνονταν τα πράγματα οι προηγούμενες. Απλά ξεκινούν πολλοί από το
μηδέν, ακούνε κάτι και ψάχνονται. Πολλοί δε, αγαπούν την κατανάλωση. Να υπάρχει
κάτι να καταναλώσουν και δεν ενδιαφέρονται για βαθύτερες πολιτικοκοινωνικές
αναλύσεις.
Μα αυτό είναι ακριβώς το
πρόβλημα
Η Danceσκηνή δεν είναι κάτι αρκετά ξεχωριστό. Ακολουθεί
τους νόμους προηγούμενων σκηνών. Υπάρχουν άλλωστε σ’ αυτή, άνθρωποι οι οποίοι
αγαπούν να ελέγχουν τη ροή των κερδών και τα κανάλια διανομής. Τέτοιοι άνθρωποι
βάλλονται αυτή τη στιγμή από νεότερες ομάδες που φέρνουν μαζί τους νέους ήχους
και αντιλήψεις, οπότε δημιουργούνται αντιθέσεις.
Ακούω πρόσφατα για τη
συγκρότηση δικτύων πληροφοριών πέρα κι από το internet. Έχετε ακούσει για το FreeNet;
Βέβαια. Θεωρώ πως η δουλειά
που παράγουν τέτοια δίκτυα τα οποία λειτουργούν ως ομάδες στο internet, ενάντια στη
κυρίαρχη κατάσταση του εμπορεύματος, είναι ίσως μια από τις μεγαλύτερες απειλές
ενάντια στο σύστημα και γι’ αυτό εκείνο προσπαθεί να απειλήσει με νέους νόμους
και διώξεις, απλά επειδή διαισθάνεται το μέγεθος της απειλής και πως τελικά,
δεν μπορεί να ελέγξει απόλυτα την κατάσταση.
BUSHWAKA
Ποια είναι τα σχέδια σας
για το άμεσο μέλλον;
Περιοδείες και
εμφανίσεις σε διάφορες πόλεις του κόσμου, remix σε γνωστούς καλλιτέχνες, αλλά κυρίως ένα νέο LP, με φρέσκιες ιδέες και
ένα κλίμα πραγματικά δοσμένο στα breaks.
Πως αντιλαμβάνεστε την
εμπορευματοποίηση της χορευτικής μουσικής σήμερα;
Για εμάς, το
σημαντικό είναι η μουσική και τίποτε άλλο. Δεν μας ενδιαφέρει το starsystem, αλλά ο γόνιμος
πειραματισμός και η αλληλεπίδραση που υπάρχει με το κοινό.
H Dance σκηνή αναπαράγει ένα απόλυτο starsystem, το οποίο ήταν
κοινό στην Pop, στο Rock και εντέλει ακόμα και στο PunkRock.
Μάλλον είναι η φυσική
ροή των πραγμάτων. Έτσι αντιμετωπίζεσαι σε όλες τις σκηνές αν κάνεις κάτι καλό,
παίζεις σε πολλά πάρτυ ή προβάλλεσαι πολύ. Ακόμα είναι και οι πιέσεις των
ανθρώπων των μεγάλων εταιριών, οι οποίοι προσπαθούν από παντού να εντάξουν τα
πάντα όσο το δυνατόν σε μεγαλύτερη έκταση και συντομότερα στον κύκλο της
κατανάλωσης και του κέρδους.
Η Βρετανία συμμετείχε ως
δεύτερη μετά τις Η.Π.Α. στην επίθεση στο Ιράκ. Πως αντιλαμβάνεστε το πολιτικό
σκηνικό της χώρας σας;
Το βασικό
χαρακτηριστικό στην πολιτική σκηνή της χώρας είναι πως ο Τ. Μπλερ
συμπεριφέρεται σαν εντελώς μαλάκας. Ξεκίνησε ως πολιτικός που θα έφερνε μια
ανανέωση στο πολιτικό σκηνικό και ειδικά στο εργατικό κόμμα, καταλήγοντας να
είναι υποχείριο των συμφερόντων των ισχυρών, τόσο μέσα, όσο και έξω από τη
χώρα. Σε πολλά σημεία είναι πιο δεξιός και επιθετικός, ακόμα και από τη Θάτσερ.
MARKΟ CAROLLA
Πως ξεκίνησε η κατάσταση
της χορευτικής μουσικής στη Νάπολη;
DJ από το Παρίσι , την
Αγγλία, τη Γερμανία έρχονταν συνέχεια και έτσι κάποιοι ενδιαφερθήκαμε. Bέβαια, αυτοί οι
¨διάσημοι¨ έπαιζαν συνήθως άθλια μουσική και φυσικά, δεν άγγιξαν παρέες σαν τη
δική μου, που αναζητούσαν πιο προχωρημένα και λιγότερο εμπορικά πράγματα. Προσωπικά πάντως, πιστεύω πως για να είσαι
ένας πραγματικά μεγάλος DJπρέπει
να έχεις ασχοληθεί με το χώρο της δημιουργίας και της μουσικής παραγωγής. Δες DJπου δεν ασχολούνται μ’ αυτό. Μπορεί να παίζουν
εκατό φορές, να παίζουν για χρόνια και κάποια στιγμή απλά να σταματήσουν και
τίποτα να μην μείνει.
Πέστε μου για την
υπόλοιπη κατάσταση κοινωνικών σχέσεων στη Νάπολη.
Το
βιοτικό επίπεδο είναι χαμηλό και η ανεργία υψηλή. Τι να κάνουν κι αυτοί. Δεν
είναι κακοί άνθρωποι, αλλά όταν κάποιος πετυχαίνει, είναι πολύ εύκολο, κάτω από
τέτοιες συνθήκες, να χυθεί πολύ δηλητήριο. Άλλωστε παίζω πολύ διαφορετικούς και
παράξενους ήχους. Δεν θα έλεγα πως αγαπώ το HardTechno. Απλά αγαπώ το διαφορετικό και έτσι δουλεύω. Αυτό
από μόνο του πολλές φορές δημιουργεί έριδες.
Το Techno πάντως, φημίζεται
για τις μακριές, συνεχείς ηχητικές του ατμόσφαιρα.
Επαναλαμβάνω πως το ζήτημα δεν είναι το HardHouseή το MinimalTechno ή οτιδήποτε. Αν παίζεις τον ίδιο ήχο συνεχώς, όλο
το βράδυ, αυτό κουράζει το κοινό. Στο τέλος όλοι παραμένουν στατικοί. Εμένα μου
αρέσει να βρίσκω μέσα από τις μουσικές μου επιλογές, τρόπους να τους μετακινώ.
Αγαπώ την ποικιλότητα αλλά με το Houseπ.χ. οι επιλογές είναι πολύ συγκεκριμένες, ενώ με
το Techno
έχεις περισσότερες δυνατότητες.
Τι πιστεύεται για την
αγάπη;
M.C.: Η
αγάπη είναι ένα είδος εγωισμού. Όταν δεν χρειάζεσαι κάτι, όταν είσαι ενιαίος,
δεν αγαπάς. Από την άλλη μεριά η έννοια της αγάπης είναι κάπως ορθολογική.
Μπορείς να αγαπάς τη μουσική, έναν άνθρωπο, ένα αντικείμενο, κάτι που σε κάνει
χαρούμενο. Αν σε κάνει χαρούμενο παύεις ν’ αγαπάς αυτό, αγαπάς κάτι άλλο. Αυτό
που βλέπω πάντως στους ανθρώπους είναι
εγωισμός από την φύση τους. Αν δούμε κάποιον άστεγο στο δρόμο τον
βοηθούμε, όχι επειδή τον αγαπούμε, αλλά από ενοχές που νοιώθουμε. Η ερώτηση για
την αγάπη είναι δύσκολη και σίγουρα έχει ακόμα πιο δύσκολη απάντηση.
R.D.S.: Η αγάπη είναι κάτι
άναρχο και υπέροχο. Είναι το πέμπτο στοιχείο που ενώνει τα υπόλοιπα.
Τ.Μ.: Δεν θα ήμουν εδώ να
παίζω μουσική και να ετοιμάζω με τόση φροντίδα νέα κομμάτια, εάν δεν ήμουν
γεμάτος από την έμπνευση του έρωτα μου γι’ αυτή την όμορφη κυρία, εκεί πέρα (
δείχνοντας προς τη μεριά της φίλης του που τον συνόδευσε στο ταξίδι του στην
Ελλάδα).
Μ. J. Hαγάπη είναι εδώ! Είναι δημιουργική. Είμαστε
κοινωνικά όντα και η αγάπη είναι αναγκαία και απαραίτητη. Δεν μπορείς να
πιστεύεις ότι ένας θησαυρός θα σε σώσει. Η αγάπη είναι πέρα από νόμους και
κανόνες. Κι αυτό είναι γεμάτο ευδαιμονία όταν αφήνεσαι να βυθιστείς μέσα του.
L&Β: Ποιος μπορεί να ζήσει λοιπόν χωρίς αγάπη; Η αγάπη είναι το
πρωταρχικό τραγούδι του κόσμου.
